ارتباط عجیب میان رعد و برق و آلودگی هوا

نتایج مطالعات جدید نشان می‌دهد که صاعقه بیشتر در آسمان‌های پر از آلودگی رخ می‌دهد.
به گزارش پرتو جنوب به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان؛ تغییرات ناشی از فعالیت‌های انسانی در محیط طبیعی عواقبی دارد که معمولا بلافاصله مشخص نمی‌شوند. برای مثال آلودگی هوا اکنون با افزایش تعداد و فراوانی رعد و برق در طوفان‌های تندری مرتبط دانسته شده است.

پژوهشگران دانشگاه جیمز مدیسون (JMU) در ویرجینیا با بررسی داده‌های بیش از ۵۰۰ هزار طوفان تندری در واشنگتن دی‌سی و کانزاس سیتی در طول ۱۲ سال دریافتند که وجود ذرات ریز بیشتر در هوا (هواپخش‌ها) به طور گسترده با تعداد بیشتر رعد و برق مرتبط است.

طوفان تندری (Thunderstorm) که طوفان الکتریکی یا طوفان آذرخش نیز نامیده می‌شود، نوعی از هوای آشفته است که ویژگی آن حضور آذرخش و اثر صوتی آن در جو زمین به نام تندر است. گاهی طوفان‌های تندری نسبتاً ضعیف را رگبار تندری می‌نامند.

رابطه بین ذرات معلق در هوا و رعد و برق قبلاً مورد مطالعه قرار گرفته است، اما این چیزی است که دانشمندان همچنان در تلاش برای به دست آوردن ارزیابی مناسب از آن هستند، زیرا عوامل جوی مختلف در آن نقش دارند.

میس بنتلی (Mace Bentley) جغرافیدان دانشگاه جیمز مدیسون می‌گوید: آلودگی به عنوان هسته ابر عمل می‌کند. این آلودگی از طریق جریان بالارونده به ابر وارد می‌شود، سپس جریان بالارونده و پایین‌رونده، ذرات آلودگی را از هم جدا می‌کند که بار‌های الکتریکی را در ابر تقسیم می‌کند و منجر به تولید بیشتر رعد و برق می‌شود.

این تیم ذرات ذرات ۲.۵ تا ۱۰ میکرومتر را در محیط بررسی کردند و آنها را با فعالیت‌های رعد و برق مقایسه کردند. محققان می‌گویند به نظر می‌رسد غلظت این ذرات بیشتر از اندازه آنها بر فراوانی صاعقه‌ها تأثیر دارد.

در حالی که وجود ذرات بیشتر به طور کلی به معنای صاعقه‌های بیشتر است، طبق داده‌ها به نقطه‌ای می‌رسد که وجود ذرات بیش از حد در هوا در واقع میزان رعد و برق را کاهش می‌دهد که شاید به دلیل از دست دادن انرژی درون طوفان است.

اینها سناریو‌هایی با تعداد زیادی متغیر هستند و عوامل متعدد دیگر، از جریان هوا گرفته تا پوشش زمین نیز در آن نقش دارند. گفتنی است در حالی که عوامل ذکر شده در اینجا پیچیده هستند، به نظر می‌رسد که در هر دو شهر مورد مطالعه یکسان هستند.

بنتلی می‌گوید: به نظر می‌رسد هر کجای دنیا که بروید، آلودگی شهری می‌تواند باعث افزایش آذرخش و رعد و برق شود.

این مطالعه یافته‌های جالب دیگری را نیز به دست آورد از جمله اینکه طوفان‌های رعد و برق در هر دو مکان در روز‌های پنج‌شنبه شایع‌تر بودند و روز‌های دوشنبه آرام‌ترین روز برای رعد و برق در واشنگتن دی‌سی بود، در حالی که آرام‌ترین روز برای کانزاس سیتی روز جمعه بود.

همچنین مشاهده شد که زمانی که بیشترین انرژی در جو تحت تأثیر عواملی مانند دما و رطوبت وجود داشت، آنگاه سطوح آلودگی هوا بیشترین تأثیر را بر تعداد برخورد صاعقه‌ها داشت.

این به ما درک بیشتری از چگونگی ادامه نوسانات آلودگی هوا در تغییر شکل الگو‌های هواشناسی می‌دهد.

محققان در مرحله بعد می‌خواهند نگاهی به این رابطه در سایر نقاط جهان بیندازند، در حالی که اندازه‌گیری‌های بیشتری را به این ترکیب اضافه کنند تا ببینند هواپخش‌ها چقدر تأثیر دارند.

این مطالعه در مجله Atmospheric Research منتشر شده است.