انگیزه ی حاکمان افغانستان از عدم تمایل نسبت به بازگشت مهاجران

دکتر امان الله دهقان فرد- کارشناس ارشد روابط بین الملل و دیپلمات پیشین ج.ا.ایران – تحلیلگر سیاسی پرتو جنوب

نگاهی به علل و عواملِ اخراج اقوام توسط سران طالبان!

مقدمه)- شاید برای بسیاری از خوانندگان و مخاطبان گرامی این پرسش و ابهام پیش آمده باشد که چرا با وجود آن همه منابع انبوه معدنی، ثروت های عظیم زیر و رو زمینیِ خدادادی، نیروهای زبده، متخصص و ارزانِ کارگری و همچنین برخورداری از تاجران و سرمایه داران بومی و … در عین حال بخش عمده ای از اقوام ساکن همچنان علاقه ای برای ماندن در کشورشان نداشته، با وجود مشکلات عدیده ی امنیتی و اجتماعی در مسیرهای مرزی و عبوری روز بروز اما دست به مهاجرت های خانوادگی، فامیلی و جمعی زده و علی رغم فشارهای وارده لکن از بازگشت به موطن آبایی و اجدادی خودداری و حتی در صورت دستگیری و اصطلاحا «ردّ مرز»شدن نیز برای چندمین بار و با پذیرش تمام خطرات جانی و مخاطرات روانی، مجددا به مبادیِ اولیه باز می گردند!؟. نقش حاکمان افغانستان، بویژه سران اقلیت قومیِ طالبان و قبایل مربوط به آنان در این کلافگی چیست و نهایتا روحانیان، نخبگان، دلسوزان و بزرگان سایر اقوام، مخصوصا جوانان آینده سازِ آن خطه ی از هم گسسته، چه وظیفه ای را بر دوش داشته و تا چه زمانی بناست این وضعیت بغرنج ادامه پیدا کند! و…
در این وجیزه مختصرا به چندین عامل اصلی اشاره می کنیم.

۱)- واقعیت آن است که ما در درون جغرافیای کشوری که بر خلاف تصمیم اولیه و خواست ثانویه ی اکثریتِ اقوام ساکن به «افغانستان» نامگذاری گردیده با اقلیت بشدت انحصارگری مواجه هستیم که:

-علی رغم عدم مقبولیت توسط اکثریتِ صاحبان و ساکنان، متاسفانه اما طی چندین قرن گذشته با توجیهات و ترتیبات مختلفی هیچگونه حق و‌ حقوقی برای دیگران قائل نبوده.

-گاهی به اسم نظام پادشاهی، زمانی زیر نام حکومت وابسته ی کمونیستی و ایامی نیز همچون الان با پوشش «سنت نبوی» و «خلافت اسلامی» و یا به بهانه ی اجرای احکام شریعت دینی و البته به فراخور وزش بادهای موسمی و منطقه ای، سعی در حفظ سلطه و ادامه ی تسلط خود داشته.

-تا توانسته با استفاده از زور اسلحه و فشارهای وارده، به حذف سایران و اخراج آنان پرداخته، صدای معترضان را در نطفه خفه کرده و با بکارگیری طیفی از گزینه های رفتاری و رسانه ای به سرکوب خواست های قانونی و شرعیِ آنان اقدام نموده اند!.

۲)- اینکه حاکمان غیرمنتخب کشور بخصوصی، تمام سعی خود جهت «تبعید اجباری» و یا «اخراج اختیاریِ» اتباع و اقوام بومی را بکار گرفته و از سویی نسبت به بازگشت داوطلبانه ی بالای نیمی از مجموع جمعیت در حال مهاجرتش به سایر بلاد ممانعت بعمل آورده و یا با مطرح کردن دلایل واهی و مباحث غیرمنطقی خواستار عدم اجرای طرح های مصوب قانونی و ساماندهیِ اتباع رسوب شده در ممالک پیرامونی گردند و .. معنایی جز اینکه عمدا تصمیم داشته و دارند تا سهم اکثریت را بالا کشیده، در سکوت خبری و رسانه ای هر اقدامی که در نظر دارند را پیاده فرموده و بارِ مشکلات و معضلاتی که خود، سران و تفنگ بدوشانِ شِبه نظامیِ شان در بوجود آوردن آن ها نقش اصلی و اثر اساسی داشته را بر دوش همسایگان بیندازند و.. معنا و تفسیر دیگری خواهد داشت آیا!؟.

جمع بندی)- این برای چندمین بار است که خدمت همه ی مسئولان، ماموران و مجریان طرح ساماندهی، عموم هموطنان و علما و امامان جمعه و جماعت و دلسوزان کشوری و لشکری و همچنین کلیه ی مهاجران، مهمانان و مخاطبان محترم ساکن در ج.ا.، مخصوصا نخبگان، نظامیان، مفتیان!، روحانیان، تاجران، استادان، کارگران افغانستانی و… صراحتا عرض می کنیم:

الف)- جغرافیای سرزمینیِ میهن «سرشار» از معادن و منابع فراوان گرانبهای شما و البته دست نخورده و بِکر آن ها نه تنها به وجود و‌ حضور تَک تَک زنان، مردان و جوانان و عموم افغانستانیان، مخصوصا تحصیل کردگان، دانشگاهیان، حوزویان و متخصصان نیاز مبرم دارد بلکه این امکان نیز کاملا فراهم است تا در صورت برنامه ریزی صحیح و دست بر داشتن حاکمان فعلی از انحصارطلبی های «قومی»، «مذهبی» و «زبانی» و عزم قطعی مهاجران برای بازگشت به مناطق زیست بومی، حتی بخشی از علاقمندان سایر همسایگان دور و نزدیک را جذب و مشغول نماید.

ب)- شک نکنید کسانیکه در گذشته، حال و آینده، در داخل و خارج از کشور به هر شکل و شمایلی با گفتار، نوشتار، رفتار و یا کردار خود، حالا چه از آدرس منابر دینی و مذهبی و یا در جایگاه ایراد خطبه های هفتگی و سخنرانی، مخصوصا آندسته ای که با سوار شدن بر سکوهای مجازی، هزینه کردهای ده ها میلیاردی! و استخدام فعالان رسانه های صوتی و تصویری! اقدام به ایجاد تشکیک در طرح های ساماندهی مهاجران و یا ترغیب آنان در ماندگاری و عدم بازگشت به موطن آبایی و اجدادی شان نموده و می نمایند، نه تنها در خیانت علیه تاریخ آن سرزمین شریک و سهیم هستند بلکه طی بررسی های دقیق بعمل آمده بصورت مستقیم عامل دست حاکمان فعلی و قبلی و سرویس های اطلاعاتی، جاسوسی و نظامیِ آن ها بوده و یا جاهلانه توسط عوامل آنان مورد هدایت و‌ خط دهی قرار گرفته و می گیرند.

ج)- طبیعی است همه ی ما ایرانیان، اعم از اقوام و مذاهب و جمیع زنان، مردان و هموطنان با گذشت نزدیک به نیم قرن مهمان نوازی و پذیراییِ همه جانبه از اتباع محترم همسایگان، مخصوصا افغانستانیان عزیز، آنهم بدون تفاوت قومی، مذهبی و زبانی، دوست داریم در مناطق اطراف و آنسوی مرزهایمان مردمانی ثروتمند، عزتمند و برخوردار از امنیت، آسایش و آرامش حضور داشته باشند و این امر حاصل نمی شود مگر آنکه صاحبان و مالکان اصلیِ این مُلک و ملت، با تحمل برخی مشکلات و کمبودهای زودگذر به وطن شریف خود بازگشته و در بازسازی خرابه ها و یا نجات آن از دست مغرضان و متعرضان قبایلی و مغصوبان منابع و معادن ملی و منطقه ای مشارکت جدی و همگانی داشته باشند. ان شاء الله

فاعتبروا..

۱۵/اردیبهشت ماه/۱۴۰۴