نکات بهداشتی تهیه و توزیع نذورات

به قلم دکتر محمدحسین کاوه- عضو هیات علمی گروه آموزش بهداشت دانشکده بهداشت شیراز

در تهیه و توزیع نذورات، اطمینان از سالم بودن مواد غذایی اولیه، لوازم و وسایل طبخ و توزیع مواد غذایی و همچنین سلامت کامل افرادی که در تهیه و توزیع مواد غذایی فعالیت دارند، بسیار اهمیت دارد. در این بخش با نکات بهداشتی برای تهیه و توزیع نوشیدنی ها آشنا می شویم.

نکات بهداشتی تهیه و توزیع نوشیدنی ها

-تمامی افراد درگیر در تهیه و توزیع آب، چای و شربت باید دارای کارت بهداشت معتبر باشند.

-رعایت بهداشت فردی (کوتاهی ناخن ها، شستشوی مرتب دست ها و استفاده از روپوش کار مناسب) در هنگام ارائه خدمت ضروری است.

-دخالت افراد متفرقه در امر تهیه و توزیع نوشیدنی ها ممنوع است.

-تا حد امکان از نوشیدنی های بسته بندی شده استفاده شود.

-در صورت تهیه نوشیدنی های باز، از فرو بردن لیوان و پارچ به داخل ظروفی که نوشیدنی ها داخل آن است، جلوگیری شود.

-برای خنک کردن آب و شربت های باز باید از یخ های بسته بندی بهداشتی استفاده شود، زیرا یخ های قالبی فاقد شرایط بهداشتی است.

-در صورت توزیع شیر باز باید از شیر پاستوریزه یا شیری که دست کم به مدت پنج دقیقه جوشیده حداقل به مدت ۵ دقیقه است، استفاده کرد.

-در توزیع نوشیدنی های باز در مراسم از لیوان یک بار مصرف استفاده شود.

-نوشیدنی گرم وداغ (بالای۶۵درجه سانتی گراد) در لیوان یک بار مصرف گیاهی یا سلولزی توزیع شود.

-در صورت استفاده از ظروف چند بار مصرف برای توزیع نوشیدنی ها، لازم است به طور مستمر شست و شو و گندزدایی شود.

-در صورت بروز هرگونه مسمومیت غذایی و یا شکایت بهداشتی با شماره ۱۹۰ تماس گرفته شود.

نکات بهداشتی تهیه و توزیع غذا

-فرآورده‌های دامی با کشتار مجاز یا بسته‌بندی ‌شده مورد تایید دامپزشکی برای پخت غذا مورد استفاده قرار گیرد.

-قطعه کردن گوشت و منجمد کردن فوری گوشت های مازاد در قطعه های کوچک توصیه می شود.

-از نگهداری مواد غذایی خام و پخته شده در مجاورت هم در داخل یخچال و یا سردخانه خودداری شود.

-برای تهیه و پخت غذا و همچنین مصرف روی سفره ها باید از نمک های بسته بندی ید دار تصفیه شده دارای مجوز ساخت از سازمان غذا و دارو و روغن های دارای مجوز ساخت از سازمان غذا و دارو با ترانس پایین (ترانس زیر ۱۰ و تا حد امکان زیر ۵) استفاده شود.

-توصیه می شود برای سرخ کردن مواد غذایی، از روغن های مخصوص سرخ کردنی استفاده شود، سرخ کردن با حرارت ملایم انجام شده و بیش از یک بار از روغن استفاده نشود.

-تا حد امکان از سالاد و سبزی بسته بندی شده با پروانه ساخت از وزارت بهداشت استفاده شود.

-در صورت توزیع سبزی و سالاد، رعایت مراحل چهارگانه سالم سازی (پاکسازی، انگل زدایی، ضدعفونی و آبکشی) الزامی است.

-هرگونه پخت و پز باید در مکان هایی با شرایط بهداشتی (متصل به شبکه آب شهری، دفع صحیح فاضلاب، مکانی برای شست و شو و ضدعفونی ظروف و وجود کپسول اطفای حریق) انجام شود.

-تمامی افراد درگیر در تهیه و توزیع غذا باید دارای کارت بهداشت معتبر بوده و رعایت بهداشت فردی (کوتاهی ناخن ها، شستشوی مرتب دست ها و استفاده از روپوش کار مناسب) در هنگام ارائه خدمت ضروری است.

-ورود و خروج به محل طبخ غذا و دخالت افراد متفرقه در امر تهیه و توزیع غذا ممنوع است.

-در طبخ غذا باید از ظروف مناسب (تا حد امکان جنس استیل) در آشپزی استفاده شود و پس از هر بار طبخ مواد غذایی به نحو مطلوب ظروف و تجهیزات شست و شو شود.

-در صورت استفاده از دیگ های مسی، این ظروف سفید شده باشد.

-هنگام پخت، کشیدن و توزیع مواد غذایی استفاده از دستکش یک ‌بارمصرف توصیه می‌شود.

-مصرف دخانیات در محل تهیه و توزیع غذای مسقف ممنوع است.

-در صورت الزام به نگهداری مواد غذایی پخته بیشتر از دو ساعت، باید در زیر ۴ درجه سانتیگراد (در یخچال یا سردخانه) یا بالای ۶۳ درجه سانتی گراد (روی شمعک گاز) نگهداری شود.

-در توزیع غذا از ظرف به ظرف کردن بی مورد آن خودداری شود.

-تا حد امکان از مواد غذایی بسته بندی شده ای با ظروف یک بار مصرف بر پایه گیاهی، سلولزی و آلومینیومی استفاده شود.

-تا حد امکان از سفره‌ های یک بار مصرف با عرض کم استفاده شود.

-ضروری است در هنگام توزیع غذا، از راه رفتن افراد توزیع کننده غذا بر روی سفره ها خودداری شود.

-نذورات پخته ‌شده گرم، برای یک وعده غذایی مورد استفاده قرار گیرد.

-در صورت بروز هرگونه مسمومیت غذایی و یا شکایت بهداشتی با سامانه ارتباط مردمی به شماره ۱۹۰ تماس گرفته شود.