گفتگو با معاون مدیرعامل محک در درمان به مناسبت روز جهانی سرطان کودکان
شایعترین سرطانهای کودکان در ایران کدامند؟
۵ فوریه برابر با ۲۶ بهمن ماه به عنوان روز جهانی «سرطان کودکان» با هدف آگاهیبخشی درباره سرطانهای کودکان در سراسر جهان نامگذاری شده است.
همزمان با تلاش برای دستیابی به درمانهای مؤثر و کم عارضه، فراهم کردن خدمات تشخیصی و درمانی مناسب باید برای تمام مبتلایان به سرطان در سراسر جهان – اعم از کشورهای فقیر و در حال توسعه – در اولویت امور درمانی همهی کشورها باشد.
دکتر علیرضا دانشگری، معاون مدیرعامل محک در درمان گفت: «سازمان بهداشت جهانی (WHO) دستیابی به نرخ بقای۶۰ درصدی برای تمام کودکان مبتلا به سرطان را تا سال ۲۰۳۰ هدفگذاری کرده است. برای رسیدن به این هدف، افزایش آگاهی مردم نسبت به این بیماری و علل بروز آن لازم است. همچنین تسهیل دسترسی به خدمات درمانی و مراقبتهای پزشکی برای همگان، ارائه خدمات حمایتی به کودکان مبتلا به سرطان و خانوادههای آنان برای ارتقاء نرخ بهبودی سرطان در جامعه ضروری است.
وی با اشاره به ۶ سرطان شایع کودکان و علایم آن در ایران گفت: «لوسمی، تومورهای مغزی، لنفوم، رتینوبلاستوما، تومور ویلمز و تومورهای استخوانی از شایعترین سرطانهای کودکان در ایران هستند. لازم است تأکید کنم که وجود علامتهایی که در ادامه آنها را شرح میدهم به معنی وجود قطعی بیماری سرطان نیست ولی با دیدنشان، والدین حتما باید به پزشک مراجعه کنند.»
وی با بیان آنکه لوسمی با علایمی مانند تبهای طولانیمدت، بیحالی، رنگپریدگی، کبودی و درد در اندامهای بدن همراه است، درخصوص نشانههای تومور مغزی گفت: «تومورهای مغزی علایمی مانند سردردهای صبحگاهی همراه با حالت تهوع، تشنج و ضعف در اندامهای تحتانی دارد. برخی کودکان در اثر ابتلا به این بیماری، میلنگند یا پاهایشان را روی زمین میکشند و در ایستادن ضعف دارند. گاهی تومورهای مغزی با علایم روانی مانند بیقراری، اضطراب و … همراه است.»
بیشتر بخوانید:
حمایت ستاد اجرایی فرمان امام(ره) از بیماران سرطانی
به گفته این متخصص کودکان و نوزادان، سرطان لنفوم با علایمی مانند تبهای طولانی مدت، کاهش وزن، تعریق شبانه، بزرگ شدن غدد لنفاوی در گردن و کشاله ران ظاهر میشود. گاهی تنگی نفس هم یکی از علایم این سرطان است. دانشگری درباره سرطان رتینوبلاستوما یا تومور چشم این چنین توضیح داد: «این بیماری اغلب در کودکانی با سن بسیار پایین رخ میدهد. مردمک چشم کودک هنگام عکاسی در حالت معمولی به صورت سیاه یا قرمز در عکسهایشان نشان داده میشود اما در مبتلایان به این بیماری، مردمک چشم کودک در عکسها به رنگ سفید مهتابی است. اغلب حساسیت مادران نسبت به علائم این سرطان بیشتر است؛ بنابراین توصیه میشود هر دو ماه یکبار از کودک با فلاش عکس گرفته و رنگ مردمک چشم او کنترل شود. این بیماری ریشه وراثتی دارد و ممکن است در سایر فرزندان خانواده هم مشاهده شود.»
معاون مدیرعامل محک با اشاره به تومور ویلمز یا سرطان کلیه عنوان کرد: «گاهی مادر حین تعویض پوشک و حمام کودک، یا پزشک در انجام معاینه متوجه وجود تومور در شکم میشوند. همچنین ممکن است ادرار خونی یکی دیگر از علائم این بیماری باشد.»
دانشگری در ادامه درباره تومورهای استخوانی و علایم آن گفت: «سرطان استخوان با درد موضعی آغاز و در ادامه با معاینات پزشکی، به طور نهایی تشخیص داده میشود.»
این متخصص کودکان و نوزادان با تأکید بر اینکه تشخیص زودهنگام سرطانهای کودکان میتواند به درمان مؤثرتر، کم هزینهتر و کم دردتر کمک کند گفت: «تومورهای سرطانی بر اساس زمان تشیخص از سطح یک تا چهار، مرحلهبندی میشوند. به طور مثال تومور کلیه در مراحل ابتدایی داخل کپسول کلیه قرار دارد و با برداشتن کلیه و شیمیدرمانی قابل درمان است اما اگر به دیواره روده رسیده باشد درمان سختتر میشود؛ بنابراین هر چه سرطان در مراحل ابتداییتر تشخیص داده شود، امکان بهبودی قوت میگیرد.»
وی در پایان گفت: «تمام تلاش محک به عنوان مرجع درمانی سرطان کودکان در کشور این است که این بیماری در مراحل ابتدایی تشخیص داده شود تا درمان مؤثرتر، کمهزینهتر و کم دردتری برای فرزندان سرزمینمان انجام گیرد.»