طرز درست کردن انواع سبزه عید
بهترین سبزه عید کدام است؟ شما میتوانید انواع سبزه عید را با استفاده از بذرها و دانههای مختلف آماده کنید. سبزه عید نماد حیات و شادابی است و قرار دادن سبزههای عید بر سر سفره هفت سین میتواند شما را برای شروع یک سال پرنشاط و شاد آماده کند.
به گزارش پرتو جنوب؛ قبل از آموزش کاشت سبزه عید باید بدانید که زمان سبز شدن سبزه و همچنین فوت و فنهای درست کردن سبزه عید و حتی ظرف سبزه با هم متفاوت است. از همین رو شما باید برای درست کردن بهترین سبزه برای عید همه جزئیات را در نظر داشته باشید.
از مهمترین جزئیاتی که لازم است در مورد طرز درست کردن سبزه عید بدانید آشنایی با زمان کاشت سبزه عید، انتخاب ظرف سبزه و آشنایی با مراحل آموزش کاشت سبزه عید است.
به یاد داشته باشید که زمان کاشت سبزه گندم با زمان کاشت سیاه دانه برای سبزه عید متفاوت است و از همین رو قبل از درست کردن سبزه باید به این نکات توجه کنید.
در ادامه این بخش میتوانید با جزئیات درست کردن انواع سبزه عید به روش صحیح و اصولی آشنا شوید.
۱- سبزه عید با هسته مرکبات؛ پرتقال و نارنج و لیمو
این روزها که فصل پرتقال و نارنج و البته لیمو شیرین است بعد از میل کردن این مرکبات تخم یا همان هسته آنها را دور نیندازید چون برای سبز کردن سبزه عید حسابی به دردتان میخورند. بهترین زمان کاشت سبزه عید با هسته نارنج و سایر مرکبات برای سفره هفت سین، ۳۰ بهمن یا روزهای ابتدایی اسفند است.
چون حدود دو هفته طول میکشد تا سبزه هسته مرکبات جوانه بزند. برای درست کردن سبزه هفت سین با تخم پرتقال و نارنج و لیموشیرین ابتدا هستهها را به مدت یک روز در آب خیس کنید.
خیس کردن هسته را به این دلیل انجام میدهیم که پوست هسته به راحتی جدا شود. بعد از یک روز خیس خوردن پوست هسته به راحتی جدا میشود و کوچکترین آسیبی به هسته وارد نمیشود.
در یک گلدان که زیر آن دارای سوراخ است و زهکشی دارد مقداری خاک سبک بریزید. گلدان را با خاک سبک پر کنید و هستهها را به آرامی و دقت روی خاک بریزید. فاصله هستهها از هم نه خیلی زیاد و نه خیلی کم باشد.
در این مرحله از درست کردن سبزه با هسته مرکبات باید روی هستهها یک لایه نازک خاک سبک بریزید. گلدان را با پلاستیک کاور کنید و منتظر جوانه زدن هستهها بمانید. معمولا بین ۲ هفته تا یک ماه طول میکشد تا هستهها جوانه بزنند و از دل خاک بیرون بیایند. بعد از اینکه هستهها جوانه زد کاور پلاستیکی را از دور گلدان بردارید.
۲- سبزه کنجد
دانه کنجد خام (بو داده نباشد) یکی از دانههایی است که رشد سریعی دارد و به درد سبزه عید دقیقه نودی میخورد. یک هفته قبل از عید هم میتوانید این سبزه سفره هفت سین را آماده کنید به این ترتیب تا روز سیزده بدر یک سبزه سرحال و شاداب دارید.
*برای درست کردن سبزه هفت سین با کنجد باید کنجدها را به مدت چند ساعت در آب خیس کنید. حدود ۷ الی ۸ ساعت کافی است.
*بعد از خیس خوردن کنجد، روی ظرف مورد نظرتان یک پارچه نازک نخی بکشید. سپس دانههای کنجد خیس خورده را روی پارچه بریزید.
*چند روز زمان لازم است تا کنجدها جوانه بزنند و سبز شوند. اگر دوست دارید شکل متفاوتی از سبز داشته باشید میتوانید سبزه کنجد را دور یک بطری یا کوزه به هر اندازهای که دوست دارید سبز کنید. به همین ترتیب دور بطری یا کوزه گلی تمیز و پاکیزه را با یک پارچه تمیز بپوشانید و روی آن دانههای کنجد خیس خورده و لعاب دار را بریزید.
کنجدها چون خیس هستند و لعاب دارند روی پارچه میچسبند. کنجد سفید بو نداده و خام هم گزینه خوبی برای سبزه عید است.
۳- سبزه ذرت
اگر تصمیم بگیرید برای سبزه عید امسال یک سبزه گلدان مانند داشته باشید بهتر است به سبزه بذر ذرت (بذر ذرت با دانه ذرت که با آن ذرت مکزیکی و پفیلا درست میکنند متفاوت است و باید آن را از مغازههای بذر فروشی تهیه کنید) فکر کنید.
بهترین زمان کاشت سبزه عید با ذرت سه هفته قبل از عید است اما اگر بار اولتان است یک ماه قبل از عید دست به کار شوید که اگر خراب شد دوباره سبزه را درست کنید. طرز تهیه سبزه بذر ذرت با سبزههای دیگر کمی متفاوت است. به مدت ۴ روز ذرتها را خیس کنید و هر روز آب آنها را عوض کنید.
ظرف ذرتها را عوض نکنید فقط آب ذرتها را عوض کنید. بعد از ۴ روز ذرتها را در یک پارچه تنظیف بریزید و روزی چند بار با اسپری روی آنها آب بریزید.
روی پارچه تنظیف را با یک پارچه ترجیحا نخی دیگر بپوشانید تا جوانههای ذرت مرطوب بمانند و سبز شوند. بعد از جوانه زدن ذرتها باید آنها را در ظرف مورد نظر برای رشد کردن بریزید. میتوانید یک کار خلاقانه انجام دهید و تنگ ماهی و ظرف سبزه را یکی کنید.
برای این منظور یک سبد با سوراخهای ریز را داخل تنگ ماهی بگذارید. قطر سبد باید به اندازهای باشد که در تنگ ماهی جا شود و ثابت بماند. حالا دانههای جوانه زده ذرت را داخل سبد بریزید و داخل تنگ را با آب پر کنید. مقدار آب باید به حدی باشد که ذرتها در آب باشند.
فعلا ماهیها را در تنگ ماهی نیندازید. صبر کنید ۱۰ روز بگذرد، ذرتها ریشه کنند و سبز شوند و سپس ماهی را داخل تنگ بیندازید.
یادتان باشد تعداد دانهها داخل سبد باید متراکم باشد و به هم چسبیده و زیاد نباشند چون در این صورت به جای سبز شدن، پوسیده میشوند. تعداد آنقدر هم کم نباشد که یک سبزه کم پشت و تنک داشته باشید.
۴- سبزه خاکشیر
برای درست کردن سبزه عید زیبا و ابتکاری به صورت ترکیبی میتوانید روی یک صفحه پلاستیکی محکم و شق و رق شکل یک پروانه بکشید (یا هر شکل دیگری که دوست دارید) دور صفحه را با دقت به شکل پروانه ببرید.
روی پروانه را با پنبه بپوشانید و روی پنبه پارچه تنظیف بگذارید. پارچه تنظیف را با نخ و سوزن روی صفحه پلاستیکی بدوزید تا محکم و ثابت شود. تخم منداب را به مدت ۱۵ دقیقه خیس کنید و یک لایه از آن را روی تنظیف بریزید.
تخم خاکشیر و خرفه را که هر دو قرمز رنگ هستند با هم مخلوط کنید و به مدت ۱۵ دقیقه خیس کنید. مخلوط خاکشیر و خرفه را روی جاهایی که دوست دارید قرمز شوند بریزید.
این سبزه باید سه روز در دمای اتاق باشد و روزی چهار الی پنج بار با اسپری آبیاری کنید. بعد از سه روز تعداد دفعات آبیاری را کم کنید و به روزی دو بار اسپری کردن آب اکتفا کنید. مدت زمان لازم برای سبز شدن این سبزه یک هفته است.
میتوانید این سبزه را به شکل قلب یا هر شکل دیگری که دوست دارید آماده کنید. کافی است صفحه پلاستیکی را به شکل دلخواهتان برش بزنید و به همین ترتیب سبز کنید.
۵- سبزه عدس
«سبزه عدس» از جمله محبوبترین انواع سبزه عید در سفره هفت سین است. اتفاقا نحوه درست کردن سبزه عدس هم بسیار ساده است. برای درست کردن سبزه عدس ابتدا ۱۵ یا ۱۸ روز قبل از عید (حدود ۱۵ اسفند یا یکی دو روز زودتر) در یک کاسه مقداری عدس بریزید.
روی عدسها آب بریزید و چند روز در دمای اتاق بگذارید. عدس خیلی زود آب را به خودش جذب میکند پس مرتب آب عدس را هر روز چک کنید تا اگر کم شد دوباره اضافه کنید. بعد از ۴ الی ۵ روز روی عدسها یک پارچه نخی نمدار بگذارید و جایی نزدیک پنجره که هوایی معتدل و نه سرد و نه گرم دارد قرار دهید.
هر روز باید عدسها را با آب آبکشی کنید و پارچه نخی را هم بشورید و آب آن را بگیرید و دوباره روی عدسها بگذارید. صبر کنید تا عدسها جوانه بزنند. بعد از اینکه عدسها جوانه زدند آنها را آبکشی کنید و به ظرف اصلی سبزه منتقل کنید. برای اینکه یک سبزه پرپشت داشته باشید دانهها را به صورت کپهای در ظرف بریزید نه به صورت یک لایه نازک.
۶- سبزه ماش
«سبزه ماش» برای سفره هفت سین یکی از انواع سبزه عید پرطرفدار است. دلیل آن هم علاوه بر زیبایی این سبزه، مدت زمان کوتاه برای آماده شدن سبزه ماش است. طرز درست کردن سبزه ماش بسیار آسان است و به راحتی میتوان آن را در خانه تهیه کرد.
ماشهایی را که برای تهیه سبزه ماش انتخاب میکنید باید سالم و یکدست باشند و در آنها علائمی از شکستگی، پشه زدن، لکه و … وجود نداشته باشد. به عنوان یک نکته مهم آموزش کاشت سبزه عید باید توجه داشته باشید که از ظرف فلزی استفاده نکنید.
بهترین جنس برای ظرف تهیه سبزه ماش، جنس سفالی و چینی است. سعی کنید از ظرفهایی استفاده کنید که مجبور نباشید خاک زیادی را در آن بریزید. هر چه ارتفاع خاک کمتر باشد، بهتر است و عمر سبزه ماش بیشتر میشود.
۷- سبزه در پوست تخم مرغ
سبز کردن سبزه در پوست تخم مرغ یکی از جذابترین ایدهها برای درست کردن سبزه فانتزی عید است. نحوه کاشت سبزه عید در پوسته تخم مرغ بسیار ساده است، اما رعایت برخی فوت و فنها به شما کمک میکند تا سبزه شما زیباتر و پرپشتتر شود و جلوه زیباتری پیدا کند.
این ایده سبز کردن سبزه عید برای کودکان نیز بسیار جذاب است، از همین رو پیشنهاد میشود برای این کار حتماً از کودکان هم کمک بگیرید. برای کاشت سبزه عید تزیینی با پوست تخم مرغ ابتدا باید تخم مرغ را با استفاده از ضربه نوک سوزن از سمت بالا سوراخ کنید.
سپس سوزن را به دور تا دور قسمتی را که قصد سوراخ کردن دارید، فرو کنید و سوراخ روی تخم مرغ را بزرگتر کنید. بهتر است حدود یک سوم پوست تخم مرغ را جدا کنید تا فضای کافی برای رشد سبزه فراهم شود.
۸- سبزه گندم
احتمالا برای همه ما ایرانیها، «سبزه گندم» نوستالژیکترین سبزه عید نوروز است. سبزه گندم به خاطر شکل و شمایل صاف و یکدست، خواص سبزه گندم و روش آسان کاشت و نگهداری، بهترین سبزه عید به حساب میآید. همچنین سبزه گندم به زمان بسیار کمتری برای آماده شدن نیاز دارد.
برای کاشتن و درست کردن سبزه گندم برای عید نوروز، باید ابتدا گندمهای سالم و بدون شکستگی را برای مدتی در آب خیس کرده و آب آن را چندین بار عوض کنید. سپس آنها را آبکشی کرده و روی یک دستمال مرطوب و نمدار بریزید.
روی گندمها را هم با یک پارچه تمیز نخی بپوشانید. پارچه را به طور مرتب، مرطوب و خیس نگه دارید تا وقتی جوانههای گندم بلند شوند. سپس پارچه روی سبزه گندم را بردارید و آب را روی گندمها اسپری کنید. این کار را هر روز انجام دهید و آب اضافی جمع شده کف ظرف را دور بریزید.
سبز کردن سبزه گندم پرپشت در سبد
در این روش از طرز تهیه سبزه گندم، گندم را بشویید و یک تا دو روز در آب نگه دارید. بعد از آبکش کردن گندمها، کف یک سبد را کمی خاک بپاشید یا مقداری پنبه قرار دهید. دانههای گندم را روی خاک یا پنبه بریزید و روی آن را با دستمال مرطوب بپوشانید.
بعد از ۲ تا ۳ روز که گندمها جوانه زدند، پارچه را بردارید و هر روز یک مرتبه، روی آنها را آب بپاشید. آبیاری منظم را هر روزه را ادامه دهید تا گندمها به اندازه کافی رشد کنند. سپس دور جوانهها را روبان بپیچید و تزیین کنید.
آموزش کاشت سبزه گندم پرپشت در تنگ ماهی
برای کاشت سبزه گندم در تنگ ماهی، بعد از اینکه گندمها را آماده کردید و مراحل را تا جوانه زدن گندمها ادامه دادید، جوانهها را به تنگ ماهی منتقل کنید. قبل از قرار دادن سبزه گندم در تنگ، کف آن را میتوانید سنگریزههای رنگی یا خاک ژلهای بریزید.
روی آنها را جوانههای گندم بریزید و روی جوانهها را با پارچه مرطوب بپوشانید. وقتی که جوانهها به اندازه کافی رشد کردند، سبزه گندم را هر روز با آبپاش، خیس کنید.
۹- سبزه سیاهدانه
کاشت سبزه عید با بذر سیاهدانه یکی از ایدههای جذاب برای سبز کردن سبزه عید نوروز است. شما میتوانید با استفاده از دانههای سالم و تازه سیاهدانه یک سبزه فوق العاده زیبا و متفاوت برای نوروز آماده کنید.
در روز سیزده بدر نیز میتوانید سبزه سیاهدانه را از گلدان به باغچه منتقل کنید و بعد از مدتی شاهد گلهای زیبای گیاه سیاهدانه باشید.
سبزه سیاه دانه با برگهای سرخسی شکل و برگچههای کوچک جلوه بسیار زیبایی دارد و اگر این سبزه را بعداً به گلدان منتقل کنید، میتوانید شاهد رشد گلهایی فوق العاده زیبا به رنگ سفید، آبی و صورتی باشید که سراسر گیاه را پر میکند. سبزه سیاهدانه برای رشد به آب و هوای گرم و مرطوب نیاز دارد و برای رشد آن نباید دمای خانه شما بیشتر از ۲۵ درجه سانتیگراد باشد.
برای کاشت سبزه سیاهدانه باید بذرهای ریز سیاهدانه را در مقداری خاک غنی از ماسه و سنگریزه و سرشار از نیتروژن و فسفر بکارید تا گیاه شما به خوبی رشد کند.
برای این کار باید مقداری از خاک مناسب را داخل ظرف مورد نظر بریزید. سپس بذرهای سیاهدانه را در عمق ۲۵ سانتیمتری خاک فرو کنید.
سپس مقداری خاک روی بذرها بریزید و با استفاده از اسپری بذرها را آبیاری کنید. معمولاً بذر سیاهدانه بعد از ۵ تا ۱۵ روز سبز میشود. در این مدت باید حتماً سبزه شما مقدار نور و آب مناسبی دریافت کند. اگر شرایط منزل شما به گونهای است که آفتاب یا نور کافی ندارید، بهتر است کاشت سبزه سیاهدانه را فراموش کنید.
زیرا این گیاه برای رشد کردن به نور زیادی احتیاج دارد و اگر نور خوبی دریافت کند، به خوبی و با سرعت زیادی رشد میکند و بزرگ میشود.
توجه داشته باشید زمانی که بذر سیاهدانه به بیشتر از ۸ سانتیمتر رسید، میتوانید گیاه را از داخل گلدان خارج کنید و سپس به باغچه منتقل کنید. بعد از کاشت سبزه سیاهدانه و جوانه زدن آن بهتر است در هفته دو بار به گیاه آب دهید تا به خوبی رشد کند.
آبیاری بیش از حد موجب خراب شدن گیاه و ایجاد آفت و پوسیدگی میشود، بنابراین از آبدهی زیاد سبزه سیاهدانه اجتناب کنید. هر زمان که حس کردید خاک گیاه خشک شده، مقداری آب به آن بدهید و یا با استفاده از اسپری خاک را خیس کنید.
*بعد از کاشت سبزه سیاهدانه در خاک، بهتر است سبزه را در مکانی پر نور و زیر نور آفتاب زیاد قرار دهید تا به خوبی رشد کند. گیاه سیاهدانه برای رشد به نور مستقیم آفتاب احتیاج دارد.
*بعد از کاشت سبزه عید با بذر سیاه دانه بهتر است سبزه را بعد از عید در باغچه بکارید. گیاه شما بعد از ۱ سال شروع به گل دادن میکند و میتوانید بهار سال دیگر گلهای زیبای سیاهدانه را در سفره هفت سین خود قرار دهید.
*برای کاشت سیاهدانه باید از بذرهای تازه و سالم استفاده کنید تا بهتر و سریعتر جوانه بزنند.
۱۰- سبزه تخم کدو
کاشت سبزه عید با «تخمه کدو» یکی از متفاوتترین روشهای درست کردن سبزه نوروزی است. سبزه تخم کدو را به روشهای مختلف در سبد، در آب و در تنگ ماهی یا خاک میتوانید درست کنید.
مرحله اول؛ تخم کدوها را بخیسانید
در اولین مرحله از آموزش سبزه تخم کدو باید تخمهها را برای حدود ۴۸ ساعت در آب بخیسانید. تخم کدو بافت بسیار سختی دارد و از همین رو برای سبز کردن آن لازم است برای ۲ روز در آب قرار بگیرد تا نرم شود. در طول این دو روز روزانه یک بار آب تخم کدوها را تعویض کنید.
مرحله دوم؛ تخمه کدو خیس خورده را در یک کیسه نخی بپیچید
بعد از ۴۸ ساعت تخمههای خیس خوره را داخل یک کیسه نخی بگذارید و کمی صبر کنید تا آب اضافی تخمهها خارج شود. سپس تخمهها برای ۲ تا ۳ روز درون کیسه بگذارید و در طول روز ۲ بار با اسپری تخمهها را آبیاری کنید. بعد از آبیاری کمی تخمهها را داخل کیسه پارچهای زیر و رو کنید تا نور و رطوبت به صورت یکسان به همه تخمهها برسد.
مرحله سوم؛ سینی سبزه تخم کدو را آماده کنید
بعد از اینکه تخمه کدو شروع به جوانه زدن کرد، باید سینی سبزه را که ضخامت زیادی ندارد، آماده کنید. سپس جوانهها را به آرامی داخل سینی مورد نظرتان بچینید. توجه داشته باشید که تخم کدوهای جوانه زده نباید به صورت انباشته شده روی هم قرار بگیرند.
مرحله چهارم؛ روی سبزه تخم کدو سلفون بکشید
سپس یک سلفون یا پلاستیک سوراخ شده روی سبزه قرار دهید. بهتر است سبزه را در یکی دو روز اول در مکانی گرم و پر نور بگذارید و روزی ۳ بار با اسپری آبپاشی کنید. بعد از این مدت سلفون یا پلاستیک را بردارید و بدون کوچکترین جابجایی تا شب ۲ بار به سبزه خود آب دهید تا کاملاً سیراب شود.
مرحله پنجم؛ سبزه را زیر نور آفتاب بگذارید
روز بعدی باید سبزه را برای چند ساعت بیرون از خانه و زیر نور ملایم آفتاب بگذارید و شبها دوباره سبزه را به داخل خانه بیاورید. این کار را برای چند روز ادامه دهید تا سبزهها پر پشت و بزرگ شوند.
سبزه کدو در سبد
درست کردن سبزه تخم کدو در سبد بسیار راحت است. مراحل زیر را برای کاشت سبزه فانتزی تخمه کدو در سبد دنبال کنید:
۱- برای کاشت سبزه تخم کدو در سبد باید مقداری تخم کدوی تازه و سالم تهیه کنید. سپس تخمهها را برای ۴۸ ساعت در آب بخیسانید. توجه داشته باشید که تخم کدوهایی که روی آب قرار میگیرند، خراب هستند و باید آنها را جدا کنید. در این فرصت آب تخم کدوها را چند بار عوض کنید.
۲- سپس تخم کدوها را برای ۲ تا ۳ شب داخل یک پارچه نخی قرار دهید و با اسپری آبیاری کنید تا جوانههای تخم کدو ظاهر شوند.
۳- سپس یک پلاستیک شفاف روی سبد مورد نظرتان بکشید و چند سوراخ روی آن ایجاد کنید.
۴- به اندازه ۱۰ سانتیمتر خاک داخل سبد بریزید و با اسپری خاک را مرطوب کنید. سپس تخم کدوهای جوانه زده را روی خاک قرار دهید.
۵- بعد از ریختن تخم کدو روی خاک، یک پلاستیک شفاف که آن را از چند ناحیه سوراخ کردهاید، روی سبد بگذارید. این کار موجب افزایش رطوبت و رشد سریعتر سبزه میشود.
۶- روزانه ۲ بار سبزه تخم کدو را با آب اسپری کنید. تا کاملاً رشد کند و پر پشت شود.
سبزه عید متفاوت با تخمه کدو در تنگ
برای درست کردن سبزه تخم کدو در تنگ که به اصطلاح به آن «سبزه تراریومی» نیز گفته میشود مراحل زیر را دنبال کنید:
۱- شما باید یک تنگ در اندازه و فرم دلخواه تهیه کنید. سپس کف تنگ را با سنگ ریزه یا پوکه معدنی پر کنید.
۲- در مرحله بعد جوانههای تخم کدو را داخل تنگ بریزید. با استفاده از اسپری جوانه را آبیاری کنید.
۳- سپس روی تنگ سلفون بکشید و چند سوراخ روی آن ایجاد کنید.
۴- هر روز بذرها را آبیاری کنید و سپس دوباره سلفون را روی آن بکشید تا جوانهها به خوبی رشد کنند.
۵- توجه داشته باشید که برای کاشت سبزه عید با تخم کدو در تنگ به هیچ عنوان نباید بیش از حد جوانهها را آبیاری کنید، زیرا این کار موجب خراب شدن سبزه میشود.
۶- بعد از این که جوانهها به خوبی سبز شدند، سلفون را از روی تنگ بردارید و سبزه را در محیطی خنک و پر نور که آفتاب به صورت مستقیم به آن نمیتابد، قرار دهید.
کاشت سبزه تخمه کدو در خاک ژلهای
۱- برای سبز کردن سبزه تخمه کدو در خاک ژلهای ابتدا باید مقداری خاک ژلهای را برای چند ساعت در آب بریزید تا بزرگ شوند و آب را به خود جذب کنند.
۲- بعد از آماده شدن خاک ژلهای، باید آن را داخل یک ظرف شیشهای مناسب بریزید.
۳- برای کاشت سبزه تخمه کدو در خاک ژلهای نیازی به خیساندن بذرها نیست و میتوانید آنها را بدون خیس کردن یک لایه روی خاک ژلهای بریزید.
۴- کمی خاک ژلهای آماده را روی تخمه کدوها بریزید. به طوری که تخمهها زیر خاک بمانند و در ظاهر مشخص نباشند.
۵- با استفاده از اسپری خاک ژلهای را آبپاشی کنید.
۶- یک پلاستیک روی شیشه مورد نظر بکشید. برای این روش کاشت نیازی به سوراخ کردن پلاستیک نیست.
۷- هر شب پلاستیک را بردارید و با اسپری خاک ژلهای را مرطوب کنید.
۸- بعد از حدود ۴ تا ۵ روز تخمه کدو شروع به جوانه زدن میکند، در این مرحله باید پلاستیک را از روی جوانهها بردارید.
۹- جوانهها را هر روز با اسپری آبیاری کنید تا حدود ۱ روز طول میکشد تا جوانهها بزرگ شوند و سبزه آماده شود.
* برای کاشت سبزه عید با تخم کدو بهتر است که سبزه را از ۱۵ اسفند یا دو هفته قبل از عید آماده کنید. معمولاً سبزه شما بعد از ۱۵ روز کاملاً سبز و زیبا میشود و اگر درست آبیاری شود، تا آخر سیزده به در با طراوت و شاداب باقی خواهد ماند.
*بعد از جوانه زدن تخم کدو تنها تخمههایی را که جوانه زدند در خاک بکارید. تخمههای جوانه نزده موجب خراب شدن سبزه میشوند.
*تا زمانی که یک لایه پلاستیک یا سلفون روی سبزه تخم کدو قرار دارد، به هیچ عنوان سبزه را زیر نور آفتاب قرار ندهید. این کار موجب پوسیدگی و خراب شدن سبزه میشود.
*برای کاشت سبزه عید با تخم کدو تنها باید از تخم کدوی خام استفاده کنید.
*اگر سبزه کدو در مکانی با نور کم قرار بگیرد، سبزه شما کوچک و نازک میشود.
*در زمان سبز کردن سبزه کدو ممکن است برخی از تخمهها جوانه نزنند. باید قبل از کاشت آنها را از سایر تخمهها جدا کنید و بقیه را برای سبزه استفاده کنید.
۱۱- سبزه خرفه
برای طرز تهیه سبزه خرفه، بذر خرفه بشویید و خیس کنید. بعد از ۱۲ ساعت بذرها را روی یک لایه خاک بریزید و روی بذرها را با یک لایه (حدود یک سانتیمتر) خاک یا بسترهای آماده کشت سبزی و صیفی بپوشانید. بذرهای خرفه را به مقدار انبوه و کنار هم بپاشید و خاک کمی روی آنها بریزید و خاک را تا سبز شدن بذرها مرطوب نگه دارید.
میتوانید هشت هفته قبل از پایان سرما و یخبندان، بذرها را داخل یک گلدان بکارید و در منزل نگهداری کنید. پس از این که هوا سرد شد، آن را به بیرون منتقل کنید چون بوتههای خرفه در مقابل سرما حساس هستند و در شرایط هوای سرد از بین میروند. میتوانید بذر خرفه را با دیگر بذرها مثل خاکشیر و شاهی بکارید.
طرز تهیه سبزه درختی برای عید
برای درست کردن سبزه درختی باید دانهها یا بذرهایی که لعاب میدهند مثل ارزن، خاکشیر، سیاه دانه و … را خیس کنید. البته میتوانید از عدس هم استفاده کنید. برای این کار دانهها را بعد از اینکه خیس کردید و جوانه زدند، یک ماکت به شکل توپ یا شکل درخت درست کنید.
یک اسفنج گرد را انتخاب کنید. میتوانید از توپ هم استفاده کنید و روی آن را با پنبه بپوشانید و پنبهها را به وسیله آبپاش خیس کنید. روی پنبه را یک پارچه تنظیف بکشید تا پنبهها ثابت بمانند. بهتر است توپ را به یک چوب وصل کنید تا ثابت بماند.
بذرها را بعد از ۵ تا ۶ ساعت که خیس و لعابدار شدند، روی پارچه بریزید به طوری که کل سطح پارچه را بذرها به ضخامت یکسان چسبیده باشند. روی بذرهای خیس را یک نایلون نازک بکشید. روزی چند بار روی بذرها را آب بپاشید تا خیس بمانند. وقتی بذرها جوانه زدند، نایلون را بردارید و دوباره روزی دو بار روی آنها را آب بپاشید.
طرز تهیه سبزه عروسکی
برای سبز کردن سبزه روی عروسک معمولا از تخم شاهی یا تره تیزک استفاده میشود چون این بذر، بعد از خیس شدن به خوبی لعابدار میشود. برای تهیه سبزه عروسکی به مقداری بذر شاهی، یک جوراب نازک زنانه و یک عروسک پلاستیکی نیاز دارید.
میتوانید برای دامن عروسک با استفاده از تور سیمی، یک شکل دامن درست کنید، سپس روی آن را جوراب شیشهای بکشید و بذرها را بریزید. در این روش، تخم شاهیها را خیس کنید و بگذارید یک شب تا صبح بماند تا حالت ژلهای و چسبنده پیدا کند.
روی بدن عروسک از زیر گردن تا مچ دستها و روی پاها را جوراب بکشید. سپس تخم شاهیها را با دست به آرامی روی جوراب بمالید. این کار را به دقت و طوری انجام دهید که جوراب اصلا معلوم نباشد. هر روز با اسپری روی بذرها را آب بپاشید تا کاملا مرطوب بماند.
کاشت سبزه عید روی ابر یا اسفنج
یکی از بهترین روشها برای سبز کردن سبزه عید نوروز، سبز کردن سبزهها روی اسفنج یا یونولیت است. بهترین بذرها برای تهیه سبزه روی اسفنج، تخم منداب، خاکشیر، ارزن، شاهی و تخم خرفه است. این دانهها بعد از خیس خوردن، لعاب میدهند و حالت چسبندگی پیدا میکنند. در این روش روی یونولیت با اسفنجی را که به شکل دلخواه فرم دادهاید، یک لایه تور بگذارید و با سنجاق محکم کنید.
بذرهای خیس و آبکش شده را روی پارچه توری بریزید و رویشان را با آبپاش آب بپاشید تا به سطح بچسبند. وقتی همه بذرها چسبیدند، روی آنها را یک پلاستیک بکشید، طوری که هوا از بالای پلاستیک به بذرها نفوذ پیدا کند. اجازه دهید پلاستیک به مدت ۲ روز روی سبزهها بماند.
سپس پلاستیک را بردارید و تا دور روز اول، روزی دو بار با آبپاش، روی سبزهها اسپری کنید. از روزهای بعد، روزی یک بار آب اسپری کنید. سبزهها را تا زمان بلند شدن در محیط مناسب و با نور غیر مستقیم آفتاب نگه دارید.
کاشت سبزه در خاک ژله ای
کاشت سبزه در خاک ژلهای یکی از جالبترین روشهای کاشت سبزه عید است که اتفاقا خیلی راحت و ساده است و جلوهای خاص به سبزه عید میبخشد. سبزه عید با خاک ژلهای یک جایگزین عالی به جای خاک معمولی است و نه تنها ظاهر زیباتری دارد، بلکه مراقبت از آن نیز بسیار سادهتر است.
کاشت سبزه در خاک ژلهای موجب میشود تا سبزه شما نیاز کمتری به آب دادن و مراقبت داشته باشد. برای کاشت سبزه با خاک ژلهای باید خاک ژلهای را برای چند ساعت در آب بریزید تا حجم آن افزایش پیدا کند.
سپس میتوانید بذر مورد نظر را روی خاک بریزید و چند روز یک پلاستیک روی آن قرار دهید تا جوانه بزند. در نهایت پلاستیک را بردارید و هر چند روز یک بار جوانهها را اسپری کنید. از بذرهای مختلف میتوانید برای سبز کردن روی خاک ژلهای استفاده کنید.
اگر بذرها ریشههای کم عمقی دارند، بهتر است کمی از آنها را در مخلوطکن له کنید و به اندازه یک لایه نازک از این خاک را روی خاک له نشده بریزید. سپس بذرها را روی این خاک بپاشید.
بهترین زمان کاشت انواع سبزه برای سفره هفت سین عید
بهترین زمان کاشت ماش برای سبزه عید ۱۸ اسفند است.
بهترین زمان کاشت ارزن برای سبزه عید ۱۶ اسفند است.
بهترین زمان کاشت خرفه برای سبزه عید ۲۲ اسفند است.
بهترین زمان کاشت عدس برای سبزه عید ۱۵ اسفند است.
بهترین زمان کاشت شنبلیله برای سبزه عید ۱۶ اسفند است.
بهترین زمان کاشت شاهی برای سبزه عید ۲۲ اسفند است.
بهترین زمان کاشت سیاه دانه برای سبزه عید ۱۰ تا ۱۵ اسفند است.
بهترین زمان کاشت سبزه گندم برای عید روز ۲۰ اسفند است.
هر نوع دانه برای انواع سبزه عید چقدر باید خیس بخورد؟
معمولا این سوال زیاد پیش میآید که برای کاشت انواع سبزه سفره هفت سین باید بدانید هر دانه قبل از کاشت چند ساعت باید خیس بخورد:
دانههایی که باید حدود ۶ تا هشت ساعت خیس بخورند:
یونجه (مدت زمان لازم برای جوانه زدن ۵ الی ۶ روز)
شنبلیله (مدت زمان لازم برای جوانه زدن ۳ الی ۴ روز)
تربچه (مدت زمان لازم برای جوانه زدن ۴ الی ۵ روز)
کنجد (مدت زمان لازم برای جوانه زدن ۱ الی ۲ روز)
دانههایی که باید حدود ۱۰ الی ۱۸ ساعت خیس بخورند:
نخود و ارزن (مدت زمان لازم برای جوانه زدن ۳ الی چهار روز)
ماش و عدس و سویا (مدت زمان لازم برای جوانه زدن ۳ الی ۵ روز)
گندم و چاودار (مدت زمان لازم برای جوانه زدن ۲ الی سه روز)
آفتابگردان (مدت زمان لازم برای جوانه زدن ۱ الی دو روز)
روش رشد سریع سبزه عید
برای این که سبزههای عید سریعتر رشد کنند، پس از اینکه جوانهها به طور کامل نوک زدند، باید پارچهای را که روی بذرها انداختهاید، بردارید تا نور آفتاب به میزان لازم به آنها برسد.
البته فراموش نکنید که نور غیر مستقیم خورشید برای بذرها و جوانه زدن آنها کافی است و لازم نیست آنها را زیر نور مستقیم خورشید قرار دهید. چون گذاشتن آنها در مقابل نور مستقیم خورشید باعث سوختن جوانهها میشود. برای اینکه رطوبت بذرها و سبزه از بین نرود، باید روزانه با آبپاش روی بذرها را خیس کنید.
یکی از روشهای رشد سریع سبزه عید این است که نصف لیوان از بذر یا دانهها را در یک ظرف بریزید و به مدت ۵ تا ۶ ساعت در آب بخیسانید. پس از آن باید ته ظرف خود را با پنبه بپوشانید و حتما روی آن را تنظیف بکشید.
دانههای خیس خورده را روی تنظیفها بمالید و روی آن را با پارچهای نمدار بپوشانید. پس از ۴ تا ۵ روز شاهد جوانه زدن این دانهها هستید. این دانهها علاوه بر رشد سریع، جوانههایی با دوام و زیبا خواهند داشت چون پنبه رطوبت بیشتری را در خود نگه میدارد و باعث میشود آب کف ظرف گندیده نشود.
با چه بذرهایی میتوان سبز عید درست کرد؟
به طور سنتی معمولاً از بذرهایی مثل گندم، عدس ، ماش، قره ماش و خرفه برای درست کردن سبزه عید استفاده میشود. اما در چند سال اخیر بسیاری از خانوادهها از لوبیا، نخود سبز، تخم آفتابگردان، تخم کدو و دانه نارنج و پرتقال نیز برای تهیه سبزه عید استفاده میکنند.
از دیگر انواع بذرها برای کاشت سبزه عید میتوان به شاهی، شنبلیله، ارزن، یونجه، تربچه، کنجد، نخود، سویا و شاهی اشاره کرد. گندم یکی از راحتترین انواع سبزه برای عید است که میتوانید آن را یک هفته مانده به عید نیز درست کنید.
اگر هم به دنبال یک سبزه متفاوت برای عید هستید، بهتر است سبزه تخم آفتابگردان، باقلا و نارنج و پرتقال را امتحان کنید.
نکاتی که باید قبل از سبز کردن سبزه بدانید
*هیچگاه برای درست کردن سبزه عید از ظروف فلزی استفاده نکنید.
*بهترین ظروف برای سبز کردن سبزه عید، ظروف سفالی و چینی هستند. میتوانید سبزه عید را در ظروف پلاستیکی و شیشهای نیز درست کنید.
*قبل از سبز کردن هر نوع سبزهای بهتر است که آن را برای مدت ۲۴ ساعت در آب غوطهور کنید تا سریعتر جوانه بزند.
*اگر دوست دارید سبزه شما پر شود، باید تراکم دانهها را بیشتر کنید.
*بهترین روش برای آبیاری سبزه عید، استفاده از اسپری و غبارپاشی است.
*میتوانید انواع سبزه عید را در آب، خاک و یا با خاک ژلهای درست کنید.
فلسفه سبز کردن سبزه عید در ماه اسفند چیست؟
مورخان رسم و فلسفه سبز کردن سبزه پیش از عید را متعلق به دوره باستان میدانند. در کتابهای تاریخی مثل «آثار الباقیه» آمده است که ایرانیان از قدیم به مدت ۲۵ روز قبل از عید، شروع به کاشتن انواع دانه برای روییدن سبزه روی ۱۲ ستون در میدان شهر میکردند.
روی هر ستون، غلاتی مانند گندم، ذرت، برنج، باقالی (باقلا)، ارزن، ذرت، لوبیا، عدس، نخود، ماش و کاجیله میکاشتند و به این شکل به استقبال عید نوروز میرفتند. این سبزهها در این مدت قد برمیافراشتند و در روز ششم فروردین ماه که «روز زرتشت» نام دارد، سبزهها را میکندند و در تالارهای پادشاهی تقسیم میکردند.
روز ششم فروردین که با نام «ماه فروردین روز خرداد» شناخته میشود، یک روز خاص در میان زرتشتیان است. در باور زرتشتیان در این روز رویدادهای اساطیری برجستهای رخ داده است و تا پایان جهان در این روز اتفاقات خوشایند خواهد افتاد.
بهترین سبزه برای عید کدام است؟
معمولا متداولترین سبزه برای عید، سبزه گندم است ولی از دیگر بذرها هم میتوان برای سبزه عید استفاده کرد. سبزه عدس، سبزه ماش، سبزه ماش، سبزه هسته مرکبات، سبزه خاکشیر هم از دیگر سبزههای متداول برای عید هستند. زمان کاشت سبزه ارزن و خاکشیر نیز کمتر از دیگر سبزهها است و خیلی زود رشد میکنند.