همه آنچه که باید درباره سندروم استکهلم بدانید
نزدیک به پنجاه سال از ابداع اصطلاح سندرم استکهلم میگذرد. سندروم استکهلم چیست و چرا بارها و بارها از آن در موقعیتهایی همچون گروگانگیری یاد شده است؟
سندروم استکهلم چیست؟
اصطلاح سندرم استکهلم نوعی پاسخ روانی به اسارت و آزار است. نام این سندروم برگرفته از حادثهای در سال ۱۹۷۳ است که در آن گروگانهایی که در بانکی، واقع در شهر استکهلم سوئد، در اسارت بودند، وابستگی عاطفی شدیدی به سارقان پیدا کردند.
زمانی که سلامت جسمانی یا روانی فرد تهدید شود، در معرض ابتلا به این سندروم قرار میگیرد. شخص مبتلا به سندرم استکهلم با گروگانگیر، متجاوز یا به طور کلی آزارگر خود ارتباط مثبتی برقرار میکند.
هرچند اکثریت قریب به اتفاق قربانیان به سندرم استکهلم دچار نمیشوند، اما عکسالعمل ناشی از ابتلا به این سندرم، با احساس ترس، وحشت، و تحقیر که در این شرایط از قربانیان انتظار میرود، در تضاد است.
قربانی ممکن است با کوچکترین خوشرفتاری آزارگر، نسبت به او احساس قدردانی پیدا کند. این احتمال نیز وجود دارد که قربانی برای تأمین امنیت خود برای جلب رضایت متجاوز تلاش کند. علاوه بر این، ممکن است از هر شخصی که سعی در رهایی او داشته باشد، دلخور و آزرده شود و در مواردی حادتر، حداقل به صورت موقت، ایدئولوژی آزارگر را اتخاذ کند.
این ارتباط روانی در طی روز، هفته، ماه یا حتی سالها آزار ایجاد میشود.
اگرچه متخصصین به طور کامل علت وقوع این پدیده را درک نکردهاند، اما احتمالاً سازوکار آن مشابه با رویارویی افراد با تروما (ضربه روحی) است.
نامگذاری سندروم استکهلم؛ ماجرای سرقت از بانک
در سال ۱۹۷۳ میلادی/ ۱۳۵۲ شمسی، «نیلز بجرو (Nils Bejerot)»، جُرمشناس و روانپزشک، برای اولین بار اصطلاح سندرم استکهلم را در توضیح عواقب یک سرقت از بانک در استکهلم سوئد، ابداع کرد.
این نامگذاری پس از زمانی رخ داد که دو مرد، چهار بانکدار را به مدت ۶ روز گروگان گرفتند. پس از آزادی، گروگانها از شهادت علیه سارقان خودداری و حتی برای دفاع از آنها پول جمعآوری کردند.
جزئیات ماجرای سرقت
صبح روز ۲۳ آگوست ۱۹۷۳، «یان اریک اولسون»، یک محکوم فراری، وارد بانک شلوغی به نام کردیت بانکن (Kreditbanken) واقع در میدان نرمالمستارگ (Norrmalmstorg) شهر استکهلم شد.
اولسون از زیر ژاکتی که در بغل داشت، یک مسلسل پر را بیرون کشید، به سقف شلیک کرد و در حالی که تلاش میکرد مانند آمریکاییها صحبت کند، به انگلیسی فریاد زد: «مهمانی تازه شروع شده!»
سارق پس از زخمی کردن یک پلیس، چهار کارمند بانک را گروگان گرفت: «بریگیتا لوندبلاد، الیزابت اولدگرن، کریستین انمارک و سون سافستروم»