مرمت تیمچه صرافیان و ملی شدن حمام قاجاری “گودی”

مدیرکل میراث فرهنگی فارس از مرمت بخش‌های از تیمچه صرافیان آباده خبر داد و گفت: مرمت این بنای قاجاری در شهرستان آباده با اعتباری بالغ‌ بر ۲۳۷ میلیون تومان انجام می‌شود.

به گزارش پایگاه خبری پرتوجنوب؛ محمد ثابت اقلیدی با بیان اینکه تیمچه صرافیان در شهر آباده قرار دارد و هم‌اکنون به بازارچه صنایع‌دستی تبدیل‌ شده است، اظهار داشت: این بنای ملی یکی از آثار ارزشمند تاریخی در استان فارس است که حدود ۱۲۰ سال پیش به دست توانای استاد رضا یزدی در بافت قدیم شهر آباده ساخته‌ شده است.

وی، گفت: این بنای بی‌نظیر تاریخی حدود ۱۰۸۰ مترمربع مساحت دارد و اعیانی دو طبقه آن ۱۰۵۰ مترمربع است.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان فارس، افزود: این اثر تاریخی در سال ۱۳۶۷ به شماره ۱۹۳۲ در فهرست آثار ملی ایران ثبت‌ شده است و به‌عنوان ششمین بازارچه دائم صنایع‌دستی کشور شناخته می‌شود.

ثابت اقلیدی در ادامه بیان کرد: در پروژه مرمتی این بنای ارزشمند تعمیرات و مرمت بخشی‌های چوبی، درب و پنجره‌های موجود در بنا، ساخت و نصب درب و پنجره‌های چوبی بر اساس طرح اولیه و نمونه موجود در محل مورد نیاز بنا انجام خواهد شد.

وی گفت: در میان آثار تاریخی به‌جامانده از دوره‌های مختلف در شهرستان آباده تیمچه صرافیان شکوه و جلوه‌ای خاص دارد. درب ورودی تیمچه از جنس چوب که حاشیه و چارچوب آن به طرز زیبایی منبت‌کاری شده است. سر در ورودی بنای تیمچه به‌صورت نیم‌دایره با اشکال شیر و گل‌وبوته گچ کاری شده است. از درب ورودی که وارد عمارت می‌شویم حجره‌ها در سمت چپ و راست وجود دارد. این ساختمان در دو طبقه ساخته‌ شده که از اتاق‌های بالا برای استراحت تجار و مسافرین استفاده می‌شده‌ است.

این بنا به‌عنوان نخستین بازارچه دائم صنایع‌دستی شمال استان فارس و ششمین بازارچه دائم صنایع‌دستی کشور فعال است.

حمام قاجاری گودی در شیراز ملی شد

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان فارس از ثبت ملی یک حمام قاجاری در بافت تاریخی شیراز خبر داد و بیان کرد: هم‌اکنون حمام تاریخی” گودی ” به شماره ۳۴۱۴۷ در فهرست ملی به ثبت رسیده است.

محمد ثابت اقلیدی با بیان اینکه در حال حاضر حمام تاریخی “گودی” در شهر شیراز در فهرست ملی به ثبت رسیده است، افزود: طبق آمار‌های موجود تاکنون ۸۷ حمام تاریخی فارس با قدمت دوره‌های صفویه تا اوایل پهلوی در فهرست ملی قرار گرفته است.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان فارس در خصوص حمام تاریخی “گودی” خاطرنشان کرد: قدمت این بنای ملی متعلق به دوره قاجار است و هم‌اکنون با شماره ۳۴۱۴۷ در فهرست آثار ملی جای گرفته است.

ثابت اقلیدی با بیان اینکه حمام “گودی” در بافت تاریخی شهر شیراز، خیابان شیخ روزبهان واقع‌ شده، اما در حال حاضر فاقد کاربر است، افزود: در سال‌های اخیر متأسفانه بخش‌های زیادی از حمام با استفاده از مصالح ناهمگون و جدید به همراه تغییر فضا‌ها دچار دخل و تصرف‌ شده و به دلیل پایین‌تر بودن ساختار اصلی بنای حمام نسبت زمین‌های اطراف و زمین‌های پیرامون و ساخت‌وساز‌های جدید در اطراف بنا متأسفانه این بنا ازلحاظ ایستایی در وضعیت نامناسب قرار دارد.

وی ادامه داد: با توجه با ارزشمندی بنا و جای‌گیری آن در فهرست ملی پیشنهاد می‌شود ضمن مرمت اصولی بنا نسبت به تغییر کاربری، حمام به‌عنوان کافه موزه و گالری تغییر کاربری یابد.

مساحت حمام حدود ۶۰۰ مترمربع و دارای تمامی عناصر اصلی حمام‌های قدیم ایرانی شامل: هشتی ورودی، بینه، میان در، گرم‌خانه، خزینه و چال‌حوض است. حمام گودی در داخل زمین واقع‌شده است و بام ان حدود ۲.۵ متر از سطح کوچه ارتفاع دارد. این شگرد تبادل حرارتی را در زمستان و تابستان میان داخل حمام و فضا‌های خارجان به حداقل می‌رسانده است و درواقع خاک همچون عایقی حرارتی عمل می‌کرده است.

درگاه حمام در ضلع شرقی آن قرار دارد. با فرود از دو پله به ارتفاع تقریبی ۳۰ سانتی‌متر به کف هشتی حمام می‌رسیم. پلان هشتی مربع شکل و کف آن آجرفرش است. از هشتی با یک چرخش ۹۰ درجه وارد دالانی می‌شویم که پس از عبور به مدخل ورود به سربینه برسیم. سربینه فضایی هشت‌وجهی است که سقف آن گنبدی شکل با نورگیری مدور به قطر تقریبی ۶۰ سانتیمتر در سقف آن است. پیرامون فضای هشت‌وجهی بینه حجره‌هایی با طاق جناغی برای رختکن ساخته‌شده است. در وسط بینه یک حوض هشت‌وجهی سنگی دیده می‌شود. ورود به میان در از ضلع شمالی بینه میسر است.

میان در به شکل راهرویی مستطیل شکل است که در ضلع غربی آن آبریزگاه قرار داشته است. سقف میانی در نورگیر مدور به قطر تقریبی ۵۰ سانتیمتر دارد. از گوشه‌ی شمال شرقی میان در و با یک چرخش ورود به فضای گرم‌خانه را میسرمی سازد. گرمخانه فضایی چهاروجهی است که پوشش سقف آن گنبدی و دارای نورگیر است که به‌منظور حداکثر استفاده از نور طبیعی برای حمام بوده است. ورود به چاله‌حوض از گوشه جنوب شرقی گرمخانه میسر است. پوشش سقف چال‌حوض به‌صورت طاق تویزه است و در حال حاضر دو نورگیر مدور در سقف تعبیه‌شده است. ارزش معماری ازنظر پلان، ساختار، نوع مصالح، و موقعیت قرارگیری مشابه دیگر حمام‌های تاریخی شهر شیراز است.

بافت تاریخی جهرم با اعتبار یک میلیارد و ۷۵۰ میلیون تومان مرمت می‌شود

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان فارس از اجرای پروژه مطالعاتی، مرمتی و حفاظتی بافت تاریخی شهر جهرم خبر داد و بابیان اینکه یکی از بافت‌های تاریخی ارزشمند در استان فارس بافت تاریخی شهر جهرم است گفت: در بافت تاریخی جهرم آثاری از دوره‌های متعدد تاریخی، چون صفوی، زندیه، قاجار و پهلوی اول و دوم وجود دارد.

وی افزود: در حال حاضر بیش از ۷۰ اثر تاریخی و فرهنگی در شهرستان جهرم در فهرست ملی به ثبت رسیده است و بیش از ۴۳۰ اثر تاریخی و دارای ارزش نیز در این شهرستان شناسایی‌شده و در نوبت فهرست ملی قرار دارد.

ثابت اقلیدی به پروژه مطالعاتی، مرمتی و حفاظتی بافت تاریخی شهر جهرم اشاره کرد و گفت: بازنگری، تکمیل مطالعات، حفاظت و احیا بافت تاریخی شهر جهرم و همچنین تعمیرات و احیای جداره‌های باارزش تاریخی این بافت در دستور کار است.

وی ادامه داد: پروژه مذکور بااعتبار یک میلیارد و ۷۵۰ میلیون تومان اجرا می‌شود؛ بنابراین گزارش جهرم یکی از شهر‌های برخوردار از سابقه تاریخی کهن در استان فارس محسوب می‌شود که آثار تاریخی مختلفی نیز در شهرستان جهرم وجود دارد که شامل غارسنگ شکنان، بازار جهرم و غیره است. در بافت تاریخی شهر جهرم آثار ارزشمندی، چون خانه، مسجد، بازار و آب‌انبار مربوط به دوره‌های مختلف تاریخی دیده می‌شود.

ایجاد مسیر دسترسی گردشگری در کاخ اردشیر (آتشکده) فیروزآباد 

مدیرکل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع‌دستی استان فارس از ایجاد مسیر دسترسی گردشگری در کاخ اردشیر (آتشکده) فیروزآباد خبر داد و با بیان اینکه در حال حاضر بهترین مسیر گردشگری در این مجموعه ارزشمند جهانی انتخاب می‌شود، افزود: به‌زودی این بنای جهانی (آتشکده) نورپردازی خواهد شد و ساماندهی و پاکسازی برکه نزدیک این بنا صورت می‌گیرد.

ثابت اقلیدی ادامه داد: در سه ماه آینده عملیات اجرایی و تکمیل این پروژه نیز به پایان خواهد رسید.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان فارس با اشاره به اعتبار ۴۳ میلیارد تومان برای اجرای پروژه‌های حفاظتی و مرمتی و ساماندهی میراث جهانی منظر باستان‌شناسی ساسانی اشاره کرد و گفت: با اجرای این پروژه‌ها به‌زودی شاهد تحولات چشمگیر و بزرگی در حوزه مرمت و حفاظت این محور جهانی خواهیم بود.

وی گفت: در ماه‌های اخیر ساماندهی، بهسازی، مرمت و ایجاد مسیر دسترسی این مجموعه در دستور کار قرار گرفت.