نقش پدر در دوران بارداری همسر

دکتر محبوبه حاجی فقها- عضو هیات علمی گروه مامایی دانشکده پرستاری و مامایی حضرت فاطمه(س)، دانشگاه علوم پزشکی شیراز

تغییرات جسمی و روحی که در دوران بارداری اتفاق می افتد، امری طبیعی محسوب می شود. اگر بخواهیم نقش مرد در دوران بارداری همسر را در یک جمله خلاصه کنیم، باید بگوییم به عنوان یک همسر آگاه و مسوول نیاز است تغییرات مربوط به دوران بارداری را شناخته، درک کند و نسبت به تغییرات هر یک از سه ماهه بارداری آگاه باشد.

دوران بارداری و انتظار برای فرزند یک برهه زمانی حساس برای تمام مادر و پدرها است. بسیاری از پدران مایلند که فعالانه از ابتدا تا انتهای این دوران به همسر خود کمک کنند، بنابراین لازم است که نحوه مراقبت از همسر باردار را بدانند. در طول دوران بارداری، مادر ۹ ماه جنین را در شکم خود حمل و مادر شدن را تجربه می کند، اما این دوران زمان مناسبی است که مردان نیز خود را برای پدر شدن آماده کنند.

سه ماهه نخست بارداری

منظور از سه ماهه نخست بارداری، هفته اول تا ۱۲ بارداری است. بیشترین حالاتی که در این دوران ایجاد می شود، شامل موارد زیر است:

• تهوع و استفراغ صبحگاهی

• تغییر اشتها

• نوسان خلق و خو

• اضطراب

• تغییر در میل جنسی

• تغییرات جدید و گاه عجیب در روحیه

• خستگی مفرط

• احساس خواب آلودگی

تهوع صبحگاهی از نخستین نشانه های بارداری است. نوسان خلق و خو و سایر تغییرات روانی نیز در بیشتر مادران در سه ماهه نخست و گاهی در تمام طول بارداری وجود دارد. گرچه ممکن است مادر خود متوجه این موضوع نشود، نوسان در روحیه ناشی از تغییرات هورمونی است و توصیه می شود همسر در این مدت به صورت مسالمت آمیز، خود را با همسر وفق دهد.

سه ماهه دوم بارداری

منظور از سه ماهه دوم، هفته ۱۳ تا ۲۷ بارداری است. این زمان اغلب لذت بخش ترین مرحله بارداری برای مادر است. زیرا در این دوره پدر و مادر می توانند فرزند خود را به کمک سونوگرافی به وضوح مشاهده کنند. براساس نظر پزشکان سه ماهه دوم، ایمن ترین مرحله بارداری برای رفتن به مسافرت است. اما با توجه به وجود شرایط خاص برای هر مادر باردار، نیاز است ابتدا با پزشک مشورت شود.

سه ماهه سوم بارداری

سه ماهه سوم آخرین مرحله بارداری بوده و منظور از آن هفته ۲۸ تا پایان بارداری است. در این زمان کارهای زیادی برای آمادگی زایمان می توان انجام داد؛ مانند تمرین تکنیک های تنفسی حین زایمان و تمرین تکنیک های کاهش درد. این تکنیک ها را می توان از طریق ویدیوهای آموزشی، کلاس های آمادگی برای زایمان آموخت.

بنابراین یکی از مهم ترین کارهایی که به عنوان یک پدر در این مرحله می توان انجام داد این است که این ویدیوهای آموزشی را برای همسر خود تهیه کرده و یا شرایط رفتن به کلاس های آمادگی برای زایمان را برای او فراهم کرده و حتی با همسر خود در این کلاس ها شرکت کند.